Ανεπίσημη προστακτική: Ενικός
α) Τύποι χωρίς κατάληξη
Στην ανεπίσημη προστακτική, γίνεται διάκριση μεταξύ του τύπου για τον ενικό και του τύπου για τον πληθυντικό αριθμό. Ο τύπος του ενικού αριθμού σχηματίζεται με τον ρηματικό τύπο του β' ενικού προσώπου του Ενεστώτα. Η προσωπική αντωνυμία και η κατάληξη «-st» παραλείπονται. Στα ρήματα των οποίων το θέμα λήγει σε «-s», «-ß», «-z» ή «-x», παραλείπεται μόνο το «-t». Επομένως, η ανεπίσημη προστακτική συνήθως δεν έχει κατάληξη στον ενικό.
(Du) wirf(st) deine Liebe in die Stadt. -> Imperativ: Wirf deine Liebe in die Stadt!
(Du) gib(st) jedem Gangster etwas ab. -> Imperativ: Gib jedem Gangster etwas ab!
(Du) küss(t) nicht nur dein Geld. -> Imperativ: Küss nicht nur dein Geld!
Τα ρήματα που έχουν μεταβολή φωνήεντος από «a» σε «ä», δεν έχουν «Umlaut» στην προστακτική.
(Du) läss(t) niemanden an dich ran. -> Imperativ: Lass niemanden an dich ran!
(Du) träg(st) dein Geld zur Bank. -> Imperativ: Trag dein Geld zur Bank!
β) Ιδιαίτεροι τύποι με κατάληξη σε «-e»
Πολλοί τύποι της προστακτικής μπορούν να σχηματιστούν και με την κατάληξη «-e». Συχνά πρόκειται μόνο για μία υφολογική διαφορά ανάμεσα στις δύο εκδοχές:
Geh auch mal ein Risiko ein!
ή:
Gehe auch mal ein Risiko ein!
Η πρώτη εκδοχή είναι πιο συνηθισμένη στον προφορικό λόγο. Η δεύτερη εκδοχή συναντάται κυρίως στον γραπτό λόγο. Μερικοί τύποι προστακτικής ακούγονται απαρχαιωμένοι ή έχουν έναν διδακτικό τόνο, όταν σχηματίζονται με την κατάληξη «-e».
Όταν το ρήμα έχει την κατάληξη «-est» στο β' πρόσωπο ενικού, τότε το «-e» παραμένει στην προστακτική.
(Du) warte(st) auf bessere Zeiten. -> Imperativ: Warte auf bessere Zeiten!
(Du) öffne(st) dein Herz. -> Imperativ: Öffne dein Herz!
Σε ρήματα με μεταβολή φωνήεντος από «e» σε «i» (π.χ. «geben» -> «Gib»!) δεν μπορεί να προστεθεί η κατάληξη «-e».
Ανεπίσημη προστακτική: Πληθυντικός
Όταν θέλουμε να απευθυνθούμε σε περισσότερα άτομα με προστακτική, χρησιμοποιούμε τον πληθυντικό. Ο πληθυντικός σχηματίζεται από το β' πρόσωπο πληθυντικού του Ενεστώτα. Η προσωπική αντωνυμία παραλείπεται, όμως η κατάληξη παραμένει ίδια.
(Ihr) werft eure Liebe in die Stadt. -> Imperativ: Werft eure Liebe in die Stadt!
(Ihr) gebt jedem Gangster etwas ab. -> Imperativ: Gebt jedem Gangster etwas ab!
(Ihr) küsst nicht nur euer Geld. -> Imperativ: Küsst nicht nur euer Geld!
Σύνοψη: Προστακτική
Αυτοί είναι οι ομαλοί τύποι της προστακτικής:
| ανεπίσημα (ενικός) | Spar(e) nicht an der falschen Stelle! |
| ανεπίσημα (πληθυντικός) | Spart nicht an der falschen Stelle! |
| επίσημα (πληθυντικός ευγενείας) | Sparen Sie nicht an der falschen Stelle! |
Οι τύποι του ρήματος «sein» σχηματίζονται ανώμαλα:
| ανεπίσημα (ενικός) | Sei mutig! |
| ανεπίσημα (πληθυντικός) | Seid mutig! |
| επίσημα (πληθυντικός ευγενείας) | Seien Sie mutig! |
|
Γραμματικοί όροι στα Γερμανικά: der Imperativ: Η προστακτική είναι ένας ιδιαίτερος τύπος του ρήματος. Με την προστακτική εκφράζουμε ένα αίτημα, μία απαίτηση ή μία εντολή. |