دستور زبان

واژه‌سازی: مشاغل

نام مشاغل در زبان آلمانی برای شاغلان زن و مرد متفاوت است و به دو جنسیت مؤنث و مذکر تقسیم میشود.

نام مؤنث را معمولا از این طریق میسازند که پسوند -in به نام مذکرِ مشاغل افزوده میشود. حالت جمع اسمهای مؤنث در ارتباط با مشاغل نیز باقاعده است. این نکته اما در مورد نامهای مذکر صادق نیست.

    مذکر   مؤنث
مفرد       der Lehrer        die Lehrerin
جمع    die Lehrer   die Lehrerinnen

 

    مذکر   مؤنث
مفرد        der Ingenieur        die Ingenieurin
جمع   die Ingenieure   die Ingenieurinnen

 

    مذکر   مؤنث
مفرد       der Pilot        die Pilotin
جمع     die Piloten   die Pilotinnen

 

    مذکر   مؤنث
مفرد          der Computerexperte*            die Computerexpertin*
جمع   die Computerexperten   die Computerexpertinnen

 

* در مواری که نام مذکر یک شغل به -e ختم شود، پسوند -in برای ساختن نام مؤنث به جای آن قرار میگیرد.

در برخی از موارد نیز نام مؤنث افزون بر پسوند -in دچار تغییر دیگری نیز میشود و مصوت سادهی آن به مصوتی ترکیبی تبدیل میشود:

 

    مذکر   مؤنث
مفرد       der Arzt        die Ärztin
جمع   die Ärzte   die Ärztinnen

 

    مذکر   مؤنث
مفرد       der Koch        die Köchin
جمع   die Köche  

die Köchinnen

 

 

  مذکر   مؤنث
مفرد       der Anwalt        die Anwältin
جمع   die Anwälte  

die Anwältinnen

 

در شماری موارد نیز نام مؤنث مشاغل به شیوهای کاملا متفاوت با شیوههایی که پیشتر ذکر شد، ساخته میشود:

 

  مذکر   مؤنث
مفرد        der Bankkaufmann          die Bankkauffrau
جمع   die Bankkaufmänner  

die Bankkauffrauen

 

 

  مذکر           مؤنث
مفرد        der Krankenpfleger          die Krankenschwester
جمع   die Krankenpfleger  

die Krankenschwestern

 

در مواری که صحبت از گروهی از شاغلان است که هم مردان و هم زنان را دربرمیگیرد، اغلب از نام مذکر در حالت جمع استفاده میشود. در راستای رعایت برابری جنسیتی به شکلی روزافزون از شکل‌هایی دیگر برای بیان حالت جمع استفاده می‌شود که همه جنسیت‌ها را در برمی‌گیرد. در این راه علامت‌هایی چون ­"دونقطه" (:) یا "ستاره" (*) به کار گرفته می‌شوند تا همه جنسیت‌ها پوشش داده شوند. البته این شیوه‌ها رسمیت کامل پیدا نکرده‌اند.

Viele Lehrer*innen (oder: Lehrer:innen)  arbeiten auch am Wochenende. 

Bankkaufleute arbeiten in einer Bank.