Czasowniki modalne: können i müssen
Czasowniki können i müssen są czasownikami modalnymi. Czasowniki modalne zazwyczaj stoją w zdaniu razem z drugim czasownikiem.
Czasownik modalny opisuje związek podmiotu z działaniem, które wyrażone jest przez drugi czasownik.
Obiektywny opis działania:
Ich stehe auf.
Czasownik modalny können: opis jakieś możliwości bądź umiejętności
Ich kann aufstehen. (Nie jestem ciężko chora ani ranna. Jestem w stanie wstać.)
Czasownik modalny müssen: opis jakiejś konieczności
Ich muss aufstehen. (Jestem umówiona albo muszę iść do pracy. Jestem zmuszona, żeby wstać.)
Odmiana czasowników modalnych
Czasowniki modalne odmieniają się inaczej niż „normalne” czasowniki:
- Czasowniki modalne mają w liczbie pojedynczej często inną samogłoskę niż w liczbie mnogiej.
- Forma 1. i 3. osoby liczby pojedynczej jest taka sama. Czasownik nie ma żadnej końcówki.
Przykład: müssen
| Liczba pojedyncza: | |
| 1. osoba | ich muss |
| 2. osoba | du musst |
| 3. osoba | er/sie/es muss |
| Liczba mnoga: | |
| 1. osoba | wir müssen |
| 2. osoba | ihr müsst |
| 3. osoba | sie müssen |
| formalnie: | Sie müssen |
Czasowniki modalne w zdaniu
- W prostym zdaniu oznajmującym w czasie teraźniejszym odmieniony czasownik modalny znajduje się na drugim miejscu.
- Drugi czasownik stoi w bezokoliczniku na końcu zdania. Oznacza to, że ten czasownik nie jest odmieniany.
| Podmiot i czasownik modalny |
2. Czasownik |
|
| Ich muss | morgen | arbeiten. |
| Du musst | morgen | arbeiten. |
| Er muss | morgen | arbeiten. |
| Wir müssen | morgen | arbeiten. |
| Ihr müsst | morgen | arbeiten. |
| Sie müssen | morgen | arbeiten. |
Części zdania można dowolnie przestawiać. Jednakże pozycja czasownika modalnego i bezokolicznika nie zmienia się. Morgen muss ich arbeiten.
|
Pojęcia gramatyczne w języku niemieckim: das Modalverb: Czasowniki modalne są czasownikami, które zazwyczaj odnoszą się do drugiego czasownika i dookreślają go. Wskazują na przykład, czy istnieje możliwość lub konieczność jakiejś czynności. W zdaniu w czasie teraźniejszym odmienia się tylko czasownik modalny, zaś drugi czasownik w bezokoliczniku znajduje się na końcu zdania. der Infinitiv: Bezokolicznik jest formą podstawową czasownika, której się nie odmienia. W takiej formie czasownik figuruje na liście czasowników czy w słowniku. Niemieckie czasowniki kończą się zazwyczaj w bezokoliczniku na -(e)n. |