Czasowniki modalne

Czasowniki modalne: können i müssen

Czasowniki können i müssen są czasownikami modalnymi. Czasowniki modalne zazwyczaj stoją w zdaniu razem z drugim czasownikiem.

Czasownik modalny opisuje związek podmiotu z działaniem, które wyrażone jest przez drugi czasownik.

Obiektywny opis działania:
Ich stehe auf.

Czasownik modalny können: opis jakieś możliwości bądź umiejętności
Ich kann aufstehen. (Nie jestem ciężko chora ani ranna. Jestem w stanie wstać.)

Czasownik modalny müssen: opis jakiejś konieczności
Ich muss aufstehen. (Jestem umówiona albo muszę iść do pracy. Jestem zmuszona, żeby wstać.)

 

Odmiana czasowników modalnych

Czasowniki modalne odmieniają się inaczej niż „normalne” czasowniki:

  • Czasowniki modalne mają w liczbie pojedynczej często inną samogłoskę niż w liczbie mnogiej.
  • Forma 1. i 3. osoby liczby pojedynczej jest taka sama. Czasownik nie ma żadnej końcówki.

Przykład: müssen

Liczba pojedyncza:  
1. osoba ich muss
2. osoba du musst
3. osoba er/sie/es muss
Liczba mnoga:  
1. osoba wir müssen
2. osoba ihr müsst
3. osoba sie müssen
formalnie: Sie müssen

 

Czasowniki modalne w zdaniu

 

  • W prostym zdaniu oznajmującym w czasie teraźniejszym odmieniony czasownik modalny znajduje się na drugim miejscu.
  • Drugi czasownik stoi w bezokoliczniku na końcu zdania. Oznacza to, że ten czasownik nie jest odmieniany.

 

Podmiot i czasownik modalny  

2. Czasownik
(bezokolicznik)

Ich muss morgen  arbeiten.
Du musst morgen  arbeiten.
Er muss morgen  arbeiten.
Wir müssen morgen  arbeiten.
Ihr müsst morgen  arbeiten.
Sie müssen morgen  arbeiten.

 

Części zdania można dowolnie przestawiać. Jednakże pozycja czasownika modalnego i bezokolicznika nie zmienia się. Morgen muss ich arbeiten.

Pojęcia gramatyczne w języku niemieckim:

das Modalverb: Czasowniki modalne są czasownikami, które zazwyczaj odnoszą się do drugiego czasownika i dookreślają go. Wskazują na przykład, czy istnieje możliwość lub konieczność jakiejś czynności. W zdaniu w czasie teraźniejszym odmienia się tylko czasownik modalny, zaś drugi czasownik w bezokoliczniku znajduje się na końcu zdania.

der Infinitiv: Bezokolicznik jest formą podstawową czasownika, której się nie odmienia. W takiej formie czasownik figuruje na liście czasowników czy w słowniku. Niemieckie czasowniki kończą się zazwyczaj w bezokoliczniku na -(e)n.