Do XII wieku ludzie w Niemczech zwracali się do siebie, używając tylko imion. Później pojawiły się przydomki, na przykład Henryk Wielki czy Anna Pracowita. Nazwiska stały się powszechne dopiero od XV wieku.

Typowe niemieckie nazwiska pochodzą zazwyczaj z czasów średniowiecza i mają swój początek w ówczesnych zawodach rzemieślniczych. Najważniejsze z nich są dzisiaj najpopularniejszymi niemieckimi nazwiskami. Müller („młynarz”) jest najbardziej powszechne, jakkolwiek duża część Niemców nazywa się Schneider („krawiec”), Fischer („rybak”), Schuster („szewc”) czy Weber („tkacz”). Niektóre nazwiska zostały nieznacznie zmodyfikowane, na przykład Schmied („kowal”) to dzisiejszy Schmidt, a Bäcker („piekarz”) to Becker. 

Nazwisko odgrywa w Niemczech kluczową rolę w komunikacji formalnej. Do dorosłych zwracasz się „Frau Müller” czy „Herr Schuster”, i używasz zwrotu „Sie”. Także nauczyciel musi tytułować swoich uczniów „Herr” i „Frau”, jeśli skończyli szesnaście lat, i wyraźnie sobie tego życzą.