Złożenia: rzeczowniki złożone
W języku niemieckim można połączyć dwa lub więcej rzeczowników i utworzyć nowy wyraz o innym znaczeniu. Język niemiecki jest szczególnie bogaty w złożenia, które stanowią integralną część słownictwa.
Złożenie składa się z wyrazu podstawowego, który zawsze stoi na końcu, oraz wyrazów określających, które bliżej wyjaśniają wyraz podstawowy. Rodzajnik wyrazu podstawowego jest także rodzajnikiem całego złożenia.
Przyjrzyj się wybranym złożeniom, które można utworzyć z wyrazu podstawowego Schrank i różnych wyrazów określających:
der Spiegel + der Schrank:
der Spiegelschrank
(szafa z lustrzanymi drzwiami)
die Küche + der Schrank:
der Küchenschrank*
(szafka kuchenna)
das Schlafzimmer + der Schrank:
der Schlafzimmerschrank
(szafa stojąca w sypialni)
die Bücher + der Schrank:
der Bücherschrank
(szafa na książki)
* W niektórych przypadkach pomiędzy wyrazem podstawowym a wyrazem określającym, z których zbudowane jest złożenie, występują dodatkowe głoski. Po -e (np. Küche) często pojawia się -n. W wielu przypadkach jest to także -s, czasami również -es, -ens bądź -er. Z reguły nie tworzysz złożeń samodzielnie, lecz uczysz się ich podobnie jak innych słówek, więc nie musisz zapamiętywać żadnych zasad.
Wyrazem określającym w złożeniu zazwyczaj jest rzeczownik, ale może być nim także czasownik albo przymiotnik, np.:
schlafen + das Zimmer:
das Schlafzimmer
mini + die Bar:
die Minibar
billig + der Wein:
der Billigwein
Pojęcia gramatyczne w języku niemieckim: das Kompositum: Złożenie to wyraz zbudowany z innych, połączonych ze sobą wyrazów. Często jest rzeczownikiem, ale może być też czasownikiem bądź przymiotnikiem. Poszczególne części, z których zbudowane jest złożenie, również mogą być różnymi częściami mowy. To wyraz podstawowy określa, jaką częścią mowy jest całe złożenie. |