Dilbilgisi

Amaç belirten yan cümleler: um ... zu

um ... zu yapısıyla kurulan amaç belirten yan cümleler

Amaç belirten yan cümleler, çoğunlukla bir eylemi tanımlayan bir temel cümleye bağlıdır.

Eylem: Wir kaufen einen Saugroboter.

Amaç belirten yan cümle, tanımlanan eylemin veya durumun amacını veya niyetini belirtir. Temel cümleden bir virgül ile ayrılır.

Wir kaufen einen Saugroboter, um Zeit zu sparen.

um … zu ile kurulan amaç belirten bir yan cümle um ile başlar. Amaç belirten yan cümlenin fiili cümle sonunda yer alır. Fiilin mastar hâli kullanılır (+ zu). Diğer bir ifadeyle fiil çekimlenmez. Ayrılabilen bir fiil söz konusuysa fiilin ön ekinden sonra araya zu eklenir.

Ich brauche eine große Tasche, um die leeren Flaschen wegzubringen.

um … zu ile kurulan amaç belirten yan cümlelerin kendi özneleri yoktur. Bu yüzden, bu cümle yapısı sadece temel cümlenin öznesi amaç belirten yan cümlenin öznesiyle aynıysa kullanılabilir.

Ich hole einen Besen. Ich kehre die Terrasse.

Ich hole einen Besen, um die Terrasse zu kehren.

Özneler aynı değilse amaç belirten bir yan cümleyi damit bağlacı ile başlayarak kullanabilirsin.

 

Almanca dil bilgisi terimleri:

der Infinitiv: Mastar fiilin çekimlenmemiş temel formudur. Fiil bu formda normal olarak sözcük listelerinde veya sözlüklerde bulunur. Almanca fiiller mastar hâldeyken çoğunlukla -(e)n ile biter.