Özet: ayrılabilen fiiller
Almancada basit fillere bir ön ek ekleme ve böylece yeni anlamlı bir fiil oluşturma imkânı vardır.
Ön ek + fiil = yeni fiil
ab + fahren = abfahren
zurück + fahren = zurückfahren
Bu yeni üretilen fiillerin birçoğu ayrılabilen fillerdir. Şimdiki zamanda kullanılan basit bir bildirme cümlesini ele alalım: Asıl basit fiil çekimlenir ve cümlede ikinci pozisyonda yer alır. Ön ek ise cümlenin en sonunda yer alır.
ab|fahren:
Der Zug fährt um 9:45 Uhr ab.
Bir modal fiil ile birlikte kullanımında ayrılabilen fiil mastar hâlinde cümle sonunda yer alır. Bu durumlarda ön ek ayrılmaz.
um|steigen:
Du musst nicht umsteigen.
Perfekt geçmiş zamanda, ayrılabilen fiillerden partisip II oluşur. Partisip II’de ön ek ile fiil kökü arasında -ge- yer alır.
weg|fahren:
Ich bin schon seit einigen Jahren nicht mehr weggefahren.
Bir fiilin ayrılabilen fiillerden olup olmadığını genelde fiilin hangi ön eke sahip olduğundan çıkartırsın:
- Örneğin ab-, an-, auf-, aus-, ein-, mit-, nach-, weg-, zu- gibi ön ekleri olan fiiller her zaman ayrılabilir.
- Bunun tam tersi olarak örneğin be-, ent-, er-, ver-, zer- gibi ön ekleri olan fiiller ayrılmaz.
- durch-, über-, um-, unter- gibi ön ekleri olan fiiller hem ayrılabilen hem de ayrılamayan fillere örnektir.
Ayrılabilen fiilleri telaffuzlarından da ayırt edebilirsin. Ayrılabilen fiillerin telaffuzlarında ön ek her zaman vurgulanır.
aufstehen: ayrılabilen
verstehen: ayrılamayan
Almanca dil bilgisi terimleri: das trennbare Verb: Ayrılabilen fiillerin, cümlede ayrılan ve cümlenin sonuna giden ön ekleri vardır. |