Dilbilgisi

İlgi cümleleri

Tekrar: nominatif ve akuzatifteki ilgi zamirleri ile ilgi cümleleri

İlgi cümleleri yan cümlelerdir. İlgi cümleleri kural olarak yalnız kullanılmazlar ve yargı bildiren bir temel cümleye veya başka bir yan cümleye bağlıdırlar. İlgi cümleleri, temel cümledeki bir isim veya zamir hakkında daha ayrıntılı bilgi verir. İlgi cümlesi kural olarak hakkında bilgi vereceği sözcükten sonra gelir ve bir virgül ile ayrılır. Bu durumda çekimli fiil ilgi cümlesinin en sonunda yer alır. İlgi cümlesi bir ilgi zamiri ile temel cümleye bağlanır. Bu ilgi zamiri, temel cümledeki açıklanacak olan sözcüğe göre belirlenir.

Nico besucht Pepe. Er (= Pepe) wohnt in einem Hotel.

Pepe burada açıklanan veya hakkında bilgi verilen sözcüktür.

Nico besucht Pepe, der in einem Hotel wohnt.

Açıklanan sözcük, ilgi cümlesini temel cümleyle birleştiren ilgi zamirinin Genus‘unu (= dil bilgisel cinsiyetini) ve Numerus‘unu (= tekil veya çoğul hâlde olmasını) belirler. Pepe, bir erkektir, başka bir ifadeyle eril tekildir. 

İlgi zamirinin bulunduğu Kasus (= hâl), ilgi zamirinin ilgi cümlesinde hangi göreve sahip olduğuna bağlıdır. Pepe birinci cümlede (Nico besucht Pepe) akuzatif nesne konumundadır, ikinci cümlede ise öznedir, diğer bir ifadeyle nominatiftir.

İlgi zamiri, eril tekildir ve nominatiftedir. Buna göre: der.

İlgi zamirleri:

Cinsiyet / Tekil-Çoğul  Hâl: Nominatif  Hâl: Akuzatif 
Eril  der den
Dişil die die
Nötr das das
Çoğul die die


Akuzatifte verilen örneğe bak:

Nico spricht mit Pepe. Er bittet ihn (= Pepe) um Hilfe.

İkinci cümlede Pepe akuzatif nesnedir. Bu nedenle ilgi zamiri: den.

Nico spricht mit Pepe, den er um Hilfe bittet.

 

Almanca dil bilgisi terimleri: 

der Relativsatz: İlgi zamiri, temel cümledeki bir isim veya zamir hakkında daha ayrıntılı bilgi veren bir yan cümledir. 

das Relativpronomen: İlgi zamiri bir ilgi cümlesini temel cümle ile birleştirir.