Ανεπίσημη προστακτική: Ενικός
α) Τύποι χωρίς κατάληξη
Στην ανεπίσημη προστακτική, γίνεται διάκριση μεταξύ του τύπου για τον ενικό και του τύπου για τον πληθυντικό αριθμό. Ο τύπος του ενικού αριθμού σχηματίζεται με τον ρηματικό τύπο του β' ενικού προσώπου του Ενεστώτα. Η προσωπική αντωνυμία και η κατάληξη «-st» παραλείπονται. Στα ρήματα των οποίων το θέμα λήγει σε «-s», «-ß», «-z» ή «-x», παραλείπεται μόνο το «-t». Επομένως, η ανεπίσημη προστακτική συνήθως δεν έχει κατάληξη στον ενικό.
(Du) mach(st) viel Sport. -> imperativ: Mach viel Sport!
(Du) geh(st) oft spazieren. -> imperativ: Geh oft spazieren!
(Du) putz(t) regelmäßig die Zähne. -> imperativ: Putz regelmäßig die Zähne!
(Du) iss(t) mehr Obst. -> imperativ: Iss mehr Obst!
Τα ρήματα που έχουν αλλαγή φωνήεντος από «a» σε «ä», δεν έχουν «Umlaut» στην προστακτική.
(Du) fähr(st) mit dem Fahrrad zur Arbeit. -> imperativ: Fahr mit dem Fahrrad zur Arbeit!
(Du) schläf(st) genug. -> imperativ: Schlaf genug!
β) Ιδιαίτεροι τύποι με κατάληξη σε «-e»
Πολλοί τύποι της προστακτικής μπορούν να σχηματιστούν και με την κατάληξη «-e». Συχνά πρόκειται μόνο για μία υφολογική διαφορά ανάμεσα στις δύο εκδοχές:
Mach jeden Tag Sport!
ή
Mache jeden Tag Sport!
Η πρώτη εκδοχή είναι πιο συνηθισμένη στον προφορικό λόγο. Η δεύτερη εκδοχή συναντάται κυρίως στον γραπτό λόγο. Μερικοί τύποι προστακτικής ακούγονται απαρχαιωμένοι ή έχουν έναν διδακτικό τόνο, όταν σχηματίζονται με την κατάληξη «-e».
Όταν το ρήμα έχει την κατάληξη «-est» στο β' πρόσωπο ενικού, τότε το «-e» παραμένει στην προστακτική.
(Du) arbeite(st) nicht zu viel. -> Imperativ: Arbeite nicht zu viel!
(Du) öffne(st) das Fenster. -> Imperativ: Öffne das Fenster!
Σε ρήματα με αλλαγή φωνήεντος από «e» σε «i» (π.χ. «essen» -> «Iss!») δεν μπορεί να προστεθεί η κατάληξη «-e».
Ανεπίσημη προστακτική: Πληθυντικός
Όταν θέλουμε να απευθυνθούμε σε περισσότερα άτομα με προστακτική, χρησιμοποιούμε τον πληθυντικό. Σχηματίζεται από το β' πρόσωπο πληθυντικού του Ενεστώτα. Η προσωπική αντωνυμία παραλείπεται, όμως η κατάληξη παραμένει ίδια.
(Ihr) macht viel Sport. -> Imperativ: Macht viel Sport!
(Ihr) esst mehr Obst. -> Imperativ: Esst mehr Obst!
(Ihr) fahrt mit dem Fahrrad zur Arbeit. -> Imperativ: Fahrt mit dem Fahrrad zur Arbeit!
(Ihr) arbeitet nicht zu viel. -> Imperativ: Arbeitet nicht zu viel.
Σύνοψη: Προστακτική
Αυτοί είναι οι ομαλοί τύποι της προστακτικής:
| Informal (singular) | Trink(e) viel Wasser! |
| Informal (plural) | Trinkt viel Wasser! |
| Formal | Trinken Sie viel Wasser! |
Οι τύποι του ρήματος «sein» σχηματίζονται ανώμαλα:
| Informal (singular) | Sei fair! |
| Informal (plural) | Seid fair! |
| Formal | Seien Sie fair! |
|
Γραμματικοί όροι στα Γερμανικά: der Imperativ: Η προστακτική είναι ένας ιδιαίτερος τύπος του ρήματος. Με την προστακτική εκφράζουμε ένα αίτημα, μία απαίτηση ή μία εντολή. |