فرهنگ و جامعه

بناها و لوح‌های یادبود

مجسمه یادبود گوته و شیلر در وایمار
گوته و شیلر در حول و حوش سال ۱۸۰۰ میلادی در شهر وایمار آثار مهمی از ادبیات آلمان را تألیف کردند.null iStockphoto

در شهرهای زیادی از آلمان بناها و لوحهای یادبود یادآورِ وقایع تاریخی و شخصیتهای مشهور هستند. اکثر آنها مربوط به قهرمانان یا یادمانهایی علیه جنگ هستند. بناهای یادبود مشهور مثل یادبود هرمان در نزدیکی شهر دِتمولد (Detmold) که بزرگترین مجسمه در آلمان است، یادآور پیروزی قبایل ژرمن بر رومیان در حدود دو هزار سال پیش است. مجسمههای گوته و شیلر در شهر وایمار یا یادبود هولوکاست در برلین نیز نمونههای دیگری هستند.

آیا تا به حال به مکعبهای کوچک فلزی برنجی که در پیادهروها در جلوی برخی خانهها نصب شدهاند، برخوردهای؟ این لوحهای مکعب شکل به Stolpersteine معروفند، زیرا افراد در هنگام عبور از روی آنها سکندری میخورند یا مکث میکنند و برای مدتی کوتاه در خود فرو میروند. گونتر دِمنیگ (Gunter Demnig)، هنرمند آلمانی که بانی این پروژه هنری و تاریخی است، میکوشد که با این لوحهای فلزی یاد و خاطره انسانهایی را زنده نگاه دارد که در این محلها زندگی میکردند و در دوران ناسیونال سوسیالیسم (نازی) مجبور به ترک خانههای خود شده و سپس به قتل رسیدند. این لوحها یادآور ساکنان یهودی، اقلیت سینتی و روما، فعالان سیاسی، همجنسگرایان و قربانیان اوتانازی است.

درباره نصب این لوحهای کوچک بر روی پیادرو و اینکه آیا شکل برازندهای برای یادآوری قربانیان هولوکاست است، بحثهای طولانی در آلمان جریان داشت و سرانجام برخی ایالتها وشهرهای این کشور با نصب آنها مخالفت کردند.