دستور زبان

فعل‌های دومفعولی

فعلهای که با یک مفعول آکوزاتیو و یک مفعول داتیو به کار میروند

در کانون هر جمله آلمانی معمولا فعل قرار دارد. بسیاری از فعلها افزون بر فاعل به متممی در نقش مفعول نیاز دارند. این متمم در اغلب موارد در حالت آکوزاتیو قرار دارد.

شماری از فعلها در آلمانی اما افزون بر مفعول آکوزاتیو به یک مفعول دیگر نیاز دارند تا معنی خود را کامل کنند. این مفعول اغلب در حالت داتیو است. فعلهایی که حوزه معنایی آنها "دادن"، "گرفتن" و "گفتن" است، به این دسته از افعال تعلق دارند، برای نمونه:

geben schenken schicken bringen / zeigen / leihen

لیزا یک واژه‌نامه به سلما می‌دهد
null DW

Ich schenke dir ein Wörterbuch.

فاعل (ich) که در حالت فاعلی قرار دارد، شخصی را نمایندگی میکند که کنندهی کار است. (Wer?)

مفعول داتیو (dir) شخصی را نمایندگی میکند که گیرندهی چیزی است. (Wem?)

مفعول آکوزاتیو (ein Wörterbuch) شیء یا مفهوم مورد نظر را بیان میکند. (Was?)

در جملههای دو مفعولی، مفعول داتیو همواره پیش از مفعول آکوزاتیو قرار میگیرد، مشروط بر آنکه مفعول آکوزاتیو ضمیر نباشد.

Ich gebe dir einen Stift.

Ich gebe meinem Vater Schokolade.
Ich gebe ihm Schokolade.

Ich gebe meiner Mutter eine DVD.
Ich gebe ihr eine DVD.

Ich gebe meinen Eltern ein Bild.
Ich gebe ihnen ein Bild.

مفعول داتیو میتواند ضمیر یا اسم باشد. اگر حس میکنی که نیاز به دوره کردن ضمایر در حالت داتیو داری، میتوانی جدول زیر را مرور کنی:

حالت داتیو       حالت فاعلی
mir
dir
ihm
ihr
ihm
  ich
du
er
sie
es
uns
euch
ihnen
Ihnen
  wir
ihr
sie
Sie