جمعبندی: فعلهای جداشدنی
در زبان آلمانی این امکان وجود دارد که فعلهای ساده را با یک پیشوند ترکیب کرد و از این راه به آنها معنی تازهای بخشید.
پیشوند + فعل = فعلی جدید
ab+ fahren = abfahren:
zurück + fahren = zurückfahren
بسیاری از این فعلهای پیشوندی جداشدنی هستند. در مواردی که با جمله خبری ساده سر و کار داریم، باید به این نکته توجه کنیم: فعل ساده اصلی که صرف میشود، در جایگاه دوم جمله مینشیند و پیشوندی که با آن ترکیب شده، در جایگاه آخر و به این ترتیب در پایان جمله قرار میگیرد.
ab|fahren:
Der Zug fährt um 9:45 Uhr ab.
در صورتی که فعل جداشدنی به همراه فعلی وجهی به کار رود، فعل وجهی در جمله ساده مطابق با فاعل صرف میشود و فعل اصلی به شکل مصدر در پایان جمله قرار میگیرد.
um|steigen:
Du musst nicht umsteigen.
اسم مفعول فعلهای جداشدنی که برای بیان ماضی نقلی به کار میرود، اینگونه ساخته میشود که -ge- بین پیشوند و سازهی فعلی قرار میگیرد.
weg|fahren:
Ich bin schon seit einigen Jahren nicht mehr weggefahren.
اغلب میتوانی از طریق پیشوند تشخیص بدهی که آیا فعلی جداشدنی است یا نه.
- فعلهایی که برای مثال با این پیشوندها ترکیب شدهاند، همیشه جداشدنی هستند:
ab- / an- / auf- / aus- / ein- / mit- / nach- / weg- / zu-
- و برعکس فعلهایی که برای نمونه با این پیشوندها ترکیب شدهاند، جداشدنی نیستند:
be- / ent- / er- / ver- / zer-
- فعلهای که با پیشوندهای زیر ترکیب شدهاند، گاهی جداشدنی و گاهی جدانشدنی هستند:
durch- / über- / um- / unter-
فعلهای جداشدنی را همچنین میتوان از طریق تلفظ آنها تشخیص داد. در این موارد تکیه روی پیشوند فعل قرار دارد.
aufstehen: جداشدنی
verstehen: جدانشدنی
اصطلاحات دستوری به آلمانی: das trennbare Verb: فعلهای جداشدنی همیشه پیشوندی دارند که در هنگام صرف و در ساختار جمله میتواند از فعل اصلی یا پایه جدا شود و در آخر جمله قرار گیرد. |