فعل‌های وجهی: können و müssen
فعل‌های können وmüssen افعالی وجهی محسوب می‌شوند. این افعال معمولا با همراه فعلی دیگر در جمله قرار دارند. فعل‌های وجهی رابطه یا دیدگاه فاعل به کار، حالت یا رویدادی را توصیف می‌کنند که توسط فعل اصلی بیان می‌شود.
توصیف موضوع‌محور یک فعالیت:
Ich stehe auf.
فعل وجهی können: توصیف یک امکان یا توانایی
Ich kann aufstehen.
(من به شدت بیمار یا زخمی نیستم و توانایی آن را دارم که بلند شوم.)
فعل وجهی müssen: توصیف یک ضرورت یا نیاز
Ich muss aufstehen.
(من یک قرار دارم یا باید سر کار بروم. من ناچارم بلند شوم.)
صرف فعل‌های وجهی
صرف فعل‌های وجهی با فعل‌های به اصطلاح "معمولی" تفاوت دارد:
- در صرف فعل‌های وجهی برای اول تا سوم شخص مفرد، معمولا مصوت دیگری به کار می‌رود تا در حالت جمع.
- صرف فعل‌های وجهی برای اول و سوم شخص مفرد یکسان است و فعل هیچگونه پسایندی ندارد.
مثال: müssen
| مفرد | ||
| اول شخص | ich muss | |
| دوم شخص | du musst | |
| سوم شخص | er/sie/es muss | |
| جمع | ||
| اول شخص | wir müssen | |
| دوم شخص | ihr müsst | |
| سوم شخص | sie müssen | |
| مخاطب رسمی | Sie müssen |
فعل وجهی در ساختار جمله:
- فعل وجهی در جمله‌های خبری ساده در زمان حال مطابق با فاعل صرف می‌شود و در جایگاه دوم جمله قرار دارد.
- فعل دوم یا اصلی در شکل مصدر در آخر جمله می‌نشید. فعل اصلی (فعل تام) در این موارد صرف نمی‌شود.
|
فعل اصلی (مصدر)
|
فاعل و فعل وجهی | ||
|
arbeiten. |
morgen |
Ich muss |
|
|
arbeiten. |
morgen |
Du musst |
|
|
arbeiten. |
morgen |
Er muss |
|
|
arbeiten. |
morgen |
Wir müssen |
|
|
arbeiten. |
morgen |
Ihr müsst |
|
| arbeiten. | morgen | Sie müssen |
جای دیگر اجزای جمله را طبیعتا می‌توان تغییر داد. جایگاه فعل وجهی و مصدر اما علیرغم این دگرگونی‌ها و جابجایی‌ها تغییری نمی‌کند:
Morgen muss ich arbeiten.
|
اصطلاحات دستوری به آلمانی: das Modalverb: فعل‌های وجهی فعل‌هایی هستند که معمولا برای توصیف و مشخص کردن فعلی دیگر بکار می‌روند. فعل‌های وجهی برای مثال امکان یا ضرورت انجام کار یا رویدادی را بیان می‌کنند. در جمله‌های خبری ساده فعل وجهی مطابق فاعل صرف می‌شود و فعل دوم یا اصلی در شکل مصدر قرار دارد. Der Infinitiv: مصدر یا بن‌واژه، گونه‌ی اصلی فعل است که صرف نشده است. مصدر تنها مفهوم فعل را می‌رساند و بر زمان، شخص و شمار دلالت نمی‌کند. افعال در مدخل‌های واژه‌نامه‌ها یا فهرست‌های واژگان معمولا به شکل مصدر آمده‌اند. فعل‌های آلمانی در حالت مصدر به e)n)- ختم می‌شوند. |