Zdania przydawkowe (względne)
Zdania przydawkowe (względne) są zdaniami pobocznymi. Z reguły nie występują samodzielnie i są zależne od nadrzędnego zdania głównego lub innego zdania pobocznego. Zdania przydawkowe (względne) dostarczają bliższych informacji na temat rzeczownika lub zaimka w zdaniu nadrzędnym. Zdanie względne przeważnie stoi tuż za wyrazem, do którego się odnosi. Odmieniony czasownik zwykle znajduje się na końcu zdania względnego. Zdanie względne łączy się ze zdaniem nadrzędnym za pomocą zaimka względnego. Zaimek względny odnosi się do wyrazu w zdaniu nadrzędnym.
Zaimki względne
Formy zaimków względnych der, die oraz das w większości przypadków zgadzają się z formami rodzajników określonych. W formach der, die oraz das zaimki względne wprowadzają zdania przydawkowe (względne) w mianowniku. Wyraz w zdaniu głównym, do którego odnosi się zaimek względny, określa jego gramatyczny rodzaj oraz liczbę (pojedynczą lub mnogą). O formie przypadka decyduje funkcja zaimka względnego w zdaniu pobocznym. Jeśli zaimek względny w zdaniu pobocznym pełni funkcję podmiotu, występuje w mianowniku.
Mianownik rodzaju męskiego w liczbie pojedynczej (der Mann):
Zdanie główne + zdanie główne:
Der Koch ist der Mann. Er (= der Mann) kocht im Restaurant für Gäste.
Zdanie główne + zdanie przydawkowe:
Der Koch ist der Mann, der im Restaurant für Gäste kocht.
Mianownik rodzaju żeńskiego w liczbie pojedynczej (die Kneipe):
Ich gehe gern in die Kneipe. Sie ist neben meinem Haus.
Ich gehe gern in die Kneipe, die neben meinem Haus ist.
W powyższych przykładach wyraz, który stanowi punkt odniesienia, ma rodzajnik określony (der, die). Także jeśli wyraz, do którego odnosi się zaimek względny, ma rodzajnik nieokreślony bądź nie ma go wcale, zaimek względny w mianowniku ma formę rodzajnika określonego.
Mianownik rodzaju nijakiego w liczbie pojedynczej (das Gericht):
Pizza ist ein Gericht. Es ist nicht besonders gesund.
Pizza ist ein Gericht, das nicht besonders gesund ist.
Mianownik w liczbie mnogiej (die Menschen):
Feinschmecker sind Menschen. Sie wissen viel über gutes Essen.
Feinschmecker sind Menschen, die viel über gutes Essen wissen.
Pojęcia gramatyczne w języku niemieckim : der Relativsatz: Zdanie przydawkowe (względne) jest zdaniem pobocznym, które podaje bliższe informacje na temat rzeczownika lub zaimka w zdaniu nadrzędnym. das Relativpronomen: Zaimek względny łączy zdanie przydawkowe (względne) ze zdaniem nadrzędnym. |