دستور زبان

ماضی ساده فعل‌های بی‌قاعده

در درسهای گذشته با فعلهای بیقاعده آشنا شدی. در مباحثی که مربوط به ماضی نقلی بود، یاد گرفتی که اسم مفعول فعلهای بیقاعده به -en ختم میشود و مصوت اصلی فعل نیز اغلب تغییر میکند.

مصوت اصلی این دسته از افعال در ماضی ساده نیز تغییر میکند:

schreiben: Johann Wolfgang Goethe schrieb viele Gedichte und Theaterstücke.

برخلاف ماضی ساده فعلهای باقاعده که با -(e)te-  ساخته میشوند، نیازی به افزودن این سازه در ماضی ساده فعلهای بیقاعده نیست. در اول و سوم شخص مفرد نیز پسایندی در هنگام صرف فعل اضافه نمیشود.

در جدول زیر نمونهای از صرف فعل بیقاعده schreiben در ماضی ساده آمده است:

 مفرد:       
اول شخص   ich schrieb
دوم شخص   du schriebst
سوم شخص   er/sie/es schrieb
جمع:    
اول شخص   wir schrieben
دوم شخص    ihr schriebt
سوم شخص   sie schrieben
مخاطب رسمی   Sie schrieben

 

توجه داشته باش که تغییر مصوت اصلی فعلهای بیقاعده در ماضی ساده و اسم مفعول میتواند یکسان باشد، اما در موارد بسیاری نیز متفاوت است:

schreiben – schrieb – geschrieben
اما
finden – fand – gefunden

از این رو لازم است که ماضی ساده و اسم مفعول فعلهای بیقاعده را همواره با فعل یاد بگیری و کم و کیف تغییر مصوت را در هر مورد به ذهن بسپاری.

موارد نادری نیز وجود دارند که افزون بر مصوت یک یا چند صامت نیز در ماضی ساده تغییر میکنند:

kommen: Nach seiner Italienreise kam Goethe 1778 zurück nach Weimar.

gehen: Goethe ging gerne spazieren, weil er sich für die Natur interessierte.

essen: Goethe liebte gutes Essen und gerne Fleisch.

 

اصطلاحات دستوری به آلمانی:

regelmäßig: به شکلی دستوری زمانی باقاعده می‌گوییم که طبق الگویی ثابت ساخته شود و بتوان این الگو را در مورد گروه بزرگی از واژگان به کار برد.

unregelmäßig: شکل‌های بی‌قاعده دستوری را باید از بر کرد، چون قاعده عمومی در مورد آن‌ها وجود ندارد که با کمک آن بتوان الگویی ثابت را ساخت و بکار گرفت. شکل‌های بی‌قاعده با اکثر شکل‌های باقاعده تفاوت دارند و از ویژگی‌های دیگری برخوردارند.